مریم امیدخدا مسئول کتابخانه عمومی ولی‌عصر(عج) تهران در گفتگو با پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به انگیزه‌هایش از حضور در طرح «مأموریت کتابخانه من» بیان داشت: موضوع رساله دکتری من «توسعه مدل برنامه‌ریزیِ فعالیت‌های فرهنگی در کتابخانه‌های عمومی ایران» بود. وقتی برای نخستین بار فراخوان طرح «مأموریت کتابخانه من» را دیدم بسیار هیجان‌زده شدم و با اینکه محوریت کار پژوهشی من در رساله‌ام عام‌تر بود اما کاملاً با فضای کلی طرح آشنا و همدل بودم. با خودم گفتم وقت آن فرا رسیده تا این‌بار برنامه‌ریزی‌ها را با کتابخانه محل خدمتم تطبیق دهم و چالشی جذاب را تجربه کنم.
وی در ادامه افزود: با اینکه همه‌گیری کرونا شرایط را دشوار کرده بود اما تحقیقات و بررسی‌های میدانی‌ام را از سرای محله کوهک، پارکِ اطراف کتابخانه و محدوده‌ای به فاصله زمانی ۱۰ دقیقه تا اینجا را آغاز کردم و تلاش کردم ضمن معرفی کتابخانه به هم‌محله‌ای‌ها، نیازهای فرهنگی‌شان را نیز جویا شوم.
امیدخدا با اشاره به اولویت‌سنجی‌هایش در تدوین برنامه‌ای کاربردی در این طرح خاطرنشان کرد: مشاهدات و نیازسنجی‌ها به وضوح نشان می‌داد که تلاطمات کرونا موضوع «سلامت و بهداشت محله» را به اولویت اصلی آنها مبدل کرده بود. بسیاری از افراد در گروه‌های سنی بزرگسال و حتی سالمند، این روزها اغلب کمتر موفق به ارتباطات و تعاملات اجتماعی می‌شوند و تنها فرصت دیدارشان به همان حضورهای کوتاه در اماکن عمومی نظیر پارک محدود می‌شود.
وی اضافه کرد: بعد از آگاهی از مطالبات و دغدغه‌های ساکنینِ جامعه‌ی خدمت‌پذیر محله، به نزدیک‌ترین مرکز بهداشت در کوهک مراجعه کردم و با اینکه پرسنل آن مجموعه به شدت درگیر با فرآیندهای سنجش کووید ۱۹ و واکسیناسیون کرونا بودند اما موفق شدم مطالبی مفید با موضوع آگاه‌سازی‌های عمومی در مورد این ویروس از آنها اخد و در کنار سایر اطلاعاتی که از طریق فضای مجازی گردآوری کرده بودم قرار دهم.
این کتابدار در ادامه این گفتگو با معرفی طرح ویژه کتابخانه عمومی ولی‌عصر(عج) عنوان کرد: ما در طرح «کتابخانه در خدمت محله کوهک تا شکست کرونا (با پشتیبانی آموزشی و اطلاعاتی سلامت محور)» تلاش می‌کنیم با توجه به شرایط فعلی، بضاعت موجود و ظرفیت‌هایی که فضای مجازی در اختیارمان گذاشته، طرح‌مان را کلید بزنیم و نکات آموزشی موثری را در موضوع سلامت و بهداشت و همچنین مهار کرونا به اعضای کتابخانه و البته سایر هم‌محله‌ای‌هایمان ارائه کنیم. از طریق هشتگ‌سازی‌های متناسب و ارائه بروشورهای آموزشی، اینفوگرافی‌های مرتبط و بیان نکات تغذیه‌ای در این ایام و با استفاده از صفحات کتابخانه در فضای مجازی سعی خواهیم کرد سهمی کوچک در پیشگیری از ابتلا به این بیماری داشته باشیم.
وی افزود: طراحی خدمت با توجه به معیارها و ملاک‌های کتابخانه و جامعه خدمت‌پذیرِ آن باعث شده تا مأموریت ما در کتابخانه عمومی ولی‌عصر(عج) کاملاً کاربردی باشد. در واقع همین وجه اختصاصی طرح و توجه به واقعیاتِ گاهاً مغفول در کتابخانه‌ها، یکی از مهم‌ترین نقاط قوت این طرح است.
امیدخدا با تأکید بر اهمیت اجرای این طرح برای ساکنین محلات مجاور کتابخانه گفت: از آنجا که خدمت طراحی شده‌مان معطوف به نیازهای ساکنین محله و متمرکز بر توانایی کتابخانه‌مان است، پیش‌بینی می‌کنم استقبال و همراهی خوبی را به همراه داشته باشد. فعالیت متمرکز و ناظر بر محیط، شأن و نیازهای خاص بومی، نه‌تنها برای ساکنین محلات اطراف کتابخانه که برای خود کتابداران نیز نکته‌ای فوق‌العاده مهم به حساب می‌آید. حضور در قلب مراکز معتبر در محلات و شعاع خدمتیِ کتابخانه به‌نوعی معرفی این مرکز فرهنگی و نشان‌دهنده اهمیتی است که برای هم‌محله‌ای‌هایش قائل است.
وی همچنین افزود: یک خدمت واحد شاید قابلیت اجرایی در هر کتابخانه‌ای را داشته باشد اما نتایج و تأثیرات آن با توجه به ویژگی‌های هر کتابخانه و مراجعینش الزاماً یکسان نخواهد بود. جواب دادن طرحی در یک کتابخانه هرگز به معنای اثرگذاری مثبت در کتابخانه‌ای دیگر نیست. بازخورد اجتماعی طرح کتابخانه من با توجه به همین واقعیت، کتابخانه‌ها را به مهره‌ای حیاتی در هر محله مبدل خواهد کرد.
این کتابدار با تقدیر از نقش دفتر برنامه‌ریزی نهاد در خلال آموزش‌های ارائه شده در این طرح، بیان داشت: آموزش‌ها، مشاوره‌ها، اساتید و اساساً مطالب ارائه شده از سوی دفتر برنامه‌ریزی نهاد در این طرح کاملاً تخصصی، ناب و بسیار ارزشمند بود. گروه‌بندی و تعیین یک سرگروه برای هر کدام از آنها شیوه‌ای بسیار علمی و کارساز بود و با اینکه عمده ارتباطات از طریق فضای مجازی پیگری می‌شد اما در فضایی دوستانه، مالامال از انگیزه و متمرکز بر مأموریت‌های اختصاصی‌مان در کتابخانه‌های محل خدمت‌مان، شاهد ارتباطات و اشتراک ایده‌های بسیار خوبی بودیم.
امیدخدا با یادآوری نقش بی‌بدیل کتابخانه‌ها به عنوان ظرفیت‌هایی اثرگذار در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، تصریح کرد: وقتی خدمتی متناسب با نیازهای مخاطبان طراحی شود و وقتی آنها شاهد بهبود وضعیت نیازهایشان باشند، قطعاً هرچه بیشتر جذب کتابخانه می‌شوند. خدمت مناسب برای اعضای محله و فکر کردن به دغدغه‌های اختصاصی آنها و برنامه‌ریزی حول این مطالبات، تأثیری به‌سزا در افزایش اعضاء و مراجع دارد و کتابخانه را به پایگاهی قدرتمند درحوزه‌های فرهنگی اجتماعی تبدیل می‌کند.
وی در پایان گفت: امیدوارم با عبور از روزهای سخت همه‌گیری کرونا شاهد عملی‌تر شدن طرح‌های کتابخانه‌ها در این مأموریت باشیم؛ چراکه ارائه این خدمات پس از پیاده‌سازی و اجرا، به وضوح میزان موفقیت و رسیدن به هدف‌ها را نشان خواهد داد.
ارسال نظر